Vinh dự đoạt Huy chương Vàng Châu Á – Arcasia 2023, Urban Farming Home được công nhận là dự án sáng tạo đại diện cho kiến trúc nhà phố lành mạnh và bền vững trong tương lai. AZ Home sẽ giải đáp trong bài viết dưới đây.
Urban Farming Home là sự kết hợp giữa kiến trúc nhà phố và nông nghiệp đô thị
Ảnh hưởng của các vấn đề đô thị hóa như khói, bụi, tiếng ồn, điều kiện sống chật chội dẫn đến chất lượng cuộc sống bị suy giảm. Cư dân đô thị cũng đang dần rời xa những nhu cầu tự nhiên cũ.
Trong quá trình đô thị hóa các thành phố lớn của Việt Nam, môi trường tổng thể sẽ được cải thiện nếu mỗi ngôi nhà đóng vai trò là một “tế bào” lành mạnh, một “ốc đảo” xanh với hệ sinh thái cộng sinh bền vững. Các khu vực đô thị đang được cải thiện và nhiều không gian sống hơn đang được tạo ra.
Đó cũng là ý tưởng thiết kế cho ngôi nhà phố 3 tầng có tên Urban Farming Home. Công trình nằm tại thành phố Thủ Dầu Một, Tỉnh Bình Dương – một thành phố trẻ với nền kinh tế đang tăng trưởng nhanh chóng. Khu đất mặt tiền với diện tích xây dựng 150m2 có mặt tiền rộng 5m, thuộc quyền sở hữu của gia đình 4 người bao gồm bố mẹ và hai con.
Urban Farming Home giống như một hệ kiến trúc vừa đảm bảo tiện nghi hiện đại vừa phù hợp cho đa loài cá sống, phát triển và cộng sinh trong một hệ sinh thái tự nhiên.
Thông qua hệ khung kiến trúc linh động và phong phú như vậy, nhóm kiến trúc sư giúp gia chủ dễ ứng dụng và tích hợp những giải pháp nông nghiệp thông minh như kỹ thuật Aquaponics cộng sinh giữa cây trồng và cá, tái sử dụng nước sạch cho mục đích tưới tiêu, giải pháp ủ phân từ thức ăn thừa của vật nuôi…
Urban Farming Home thiết kế kiến trúc nhà phố kết hợp 3 giải pháp kiến trúc bền vững
Hệ sinh thái trong Urban Farming Home được hiểu như một lát cắt dọc luân chuyển, thông suốt từ dưới lên trên và luôn có sự cộng sinh liên tục để tạo ra 1 vòng tuần hoàn gắn kết chặt chẽ với nhau. Sự luân chuyển này chủ yếu thông qua nước, ánh sáng và gió (không khí).
Theo sau đó là một quá trình của Diễn thế sinh thái (tiếng Anh là Ecological Succession, là quá trình chuyển đổi tuần tự của sinh vật qua từng giai đoạn khác nhau, từ dạng (trạng thái) ban đầu (hay tiên phong), rồi thay đổi dần trong từng giai đoạn chuyển tiếp và cuối cùng đạt được một trạng thái ổn định, tồn tại lâu dài theo thời gian).
Từ cách nêu vấn đề ở trên, nhóm thiết kế đã đề xuất 3 giải pháp thiết kế hoàn chỉnh kiến trúc căn nhà phố Urban Farming Home:
Thứ nhất, phá vỡ những phân cách ngang để tạo ra không gian liên thông và liên kết theo chiều dọc.
Cụ thể, nhóm thiết kế giải quyết những lát cắt chức năng mỗi tầng một, sau đó liên kết chúng lại để tạo ra một lát cắt dọc hoàn chỉnh còn gọi là lát cắt sinh thái, hiểu nôm na là hệ thống vận hành tuần hoàn từ trên xuống dưới như một cái cây.
Thứ hai, đa dạng về bậc không gian phải đảm bảo tính đa dạng cho hệ sinh thái cộng sinh trong Kiến Trúc Nhà Phố.
Mang tính chất của một hệ sinh thái cho nên tính đa dạng trong Urban Farming Home cũng phải đáp ứng từ độ cao, khối tích, lối tổ hợp không gian đến ánh sáng, chất liệu, màu sắc…
Thứ ba, tạo ra một chu trình sinh thái liên tục của hệ thực vật cộng sinh.
Đây không phải là một trạng thái cố định cuối cùng, Urban Farming Home được thiết kế như một thực thể phát triển thông qua các bước trong quy trình Tạo thế sinh thái. Từ đó nhóm thiết kế đã lựa chọn những giải pháp kỹ thuật canh tác đô thị sao cho phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu đặc thù ở từng đô thị của Việt Nam.
Sau gần một năm sử dụng, chủ nhân đếm được có hơn 300 loài động, thực vật cùng chung sống. Đặc biệt, việc ong về làm tổ là dấu hiệu tốt cho thấy môi trường sống đa dạng, trong lành và tạo ra nhiều điểm hấp dẫn lâu dài.
Ngoài ra, nhóm thiết kế còn giám sát hoạt động của Urban Farming Home để tính toán cụ thể hơn mức tiêu thụ năng lượng và các chỉ số môi trường như nhiệt độ, độ ẩm, thông gió, chiếu sáng.…
Kết quả tính toán mô phỏng năng lượng cho thấy Urban Farming Home tiết kiệm tới 31% năng lượng vận hành so với một ngôi nhà có quy mô và nhu cầu tương tự trong bối cảnh đô thị.
Giữa bối cảnh đô thị hóa cao, Urban Farming Home là đại diện tiêu biểu cho lối sống xanh và lành mạnh. Hơn hết, nhà phố còn truyền tải mong muốn xây dựng một hệ sinh thái bền vững, nâng cao chất lượng cuộc sống nhà ở đô thị trong tương lai.
Xem thêm: Căn nhà gỗ 30m2 Mận House