Giá cả biến động liên tục thời gian gần đây làm cho các gia chủ hết sức lo lắng về vấn đề xây nhà làm sao cho tiết kiệm và hiệu quả nhất. Sau đây là một số mẹo vặt có thể giúp các bạn tiết kiệm chi phí trong quá trình xây nhà:
Giai đoạn 1 – Chuẩn bị xây nhà
Làm bất kỳ việc gì thì việc lập kế hoạch trước luôn là một việc làm hết sức cần thiết, đóng vai trò như một kim chỉ nam cho quá trình thực thi. Hơn nữa, một khi chưa bắt tay vào xây dựng nhà là lúc bạn còn “sáng suốt”, hãy lên kế hoạch cho quá trình xây dựng để giảm thiểu việc lúng túng trong lúc xây dựng.
- Trước tiên bạn phải dự toán được tổng chi phí cần phải bỏ ra để xây dựng nhà. Có thể tham khảo chi phí xây nhà từ những ngôi nhà vừa mới xây gần đó. Sau đó ước tính xem chi phí cần bỏ ra để xây dựng trên 1m2. Hãy hỏi giá VLXD, giá nhân công hiện tại để biết được chi phí gần với thực tế nhất cho ngôi nhà của bạn. Cần phải dự trù chi phí gia tăng do lạm phát. Một ngôi nhà vừa xây tháng trước với cùng diện tích, cùng mẫu thiết kế, vật liệu và cùng một nhà thầu sẽ có chi phí thấp hơn so với thời điểm hiện tại do chi phí gia tăng, đó là điều bạn cần ước tính để không phải bối rối trong quá trình xây dựng.
- Cần cân đối giữa diện tích xây dựng và diện tích sinh hoạt. Giả sử ngân sách của bạn là 500 triệu đồng, bạn có thể xây được ngôi nhà với diện tích là 100m2, tuy nhiên 100m2 này không phải là diện tích thực tế sử dụng. Trong đó diện tích lối đi, diện tích cho cầu thang, diện tích nhà vệ sinh… chiếm 20%, còn lại bạn có 80m2 dành cho việc xây dựng các phòng sinh hoạt, tính thử xem với 80m2 đó thì xây được bao nhiêu phòng, diện tích các phòng bao nhiêu là cân đối nhất.
- Gia đình bạn có bao nhiêu người? Ước tính nhu cầu cụ thể để xây phòng cho phù hợp với túi tiền. Nếu có bố mẹ và 2 con thì có thể xây một phòng ngủ cho bố mẹ, một phòng cho hai con, hoặc nếu con lớn thì có thể xây hai phòng cho hai con, còn lại là phòng khách, nhà bếp…
- Cuối cùng là chuẩn bị tâm lý. Bạn cần tuân thủ theo kế hoạch đã đề ra để hạn chế việc chi phí phát sinh. Đây là việc khó tuân thủ nhất do tâm lý muốn làm một thể, làm trọn vẹn của chủ nhà. Ví dụ đã làm cầu thang lên mái rồi thì lại muốn cố thêm cái mái với mấy bức tường để thành phòng luôn, rồi làm xong lại muốn cố thêm cái vệ sinh, cửa, lát sàn… cho hoàn chỉnh. Vòng xoáy này sẽ nhanh chóng làm kế hoạch xây nhà từ ban đầu bị phá vỡ, dẫn tới gánh nặng về tiền bạc do xây nhà. Bạn cần chuẩn bị tâm lý trước khi xây nhà, tránh bị động trước những ý kiến từ bên ngoài. Nên nhớ rằng bạn mới là người bỏ chi phí và là người quyết định, mọi ý kiến khác chỉ để tham khảo, đừng để chúng ảnh hưởng tới hành động của bạn quá nhiều.
Giai đoạn 2 – Giai đoạn thiết kế
Nếu bạn không muốn thuê nhà thiết kế:
- Nếu muốn xây nhà tiết kiệm chi phí thiết kế có thể lấy mẫu thiết kế miễn phí rồi chỉnh sửa cho phù hợp với nhu cầu. Cũng có thể làm nhà theo mẫu thiết kế có sẵn từ một ngôi nhà ưng ý để tiết kiệm khoản chi phí cho mẫu thiết kế.
- Tuy nhiên bạn cần phải suy tính thật cẩn thận trước khi lựa chọn phương pháp này. Nhiều trường hợp sau khi đã suy tính mẫu nhà ưng ý nhưng trong quá trình thực hiện khó tránh khỏi những vấn đề phát sinh. Chẳng hạn như trong quá trình khởi công bạn lại muốn thay đổi đôi chút cho phù hợp với sở thích của mình. Nếu thay đổi đó thuộc về chi tiết, như kích thước cửa, số bậc thang, hay chiều cao tầng còn dễ xoay sở. Bạn nói với nhà thầu để sửa chữa lại. Nhưng rồi lại có ai đó góp ý với bạn về cách bố trí phòng, bạn ngẫm nghĩ một tý rồi cũng thấy hợp lý. Bạn trao đổi với nhà thầu, ông ta miễn cưỡng “tính toán lại” để chiều bạn trong khi nhiều hạng mục đã thi công xong. Lần sau nữa, bạn chợt nghĩ rằng, kích thước mảnh đất của bạn chỉ tương tự, mà rập khuôn nhà của người ta vào đó thì trông không được, bạn lại xoay chuyển thêm một chút. Lúc này, dường như bạn và nhà thầu “khó” nói chuyện với nhau. Quá trình làm việc cứ thay đổi đi thay đổi lại, làm cho chi phí và thời gian phát sinh thêm thậm chí là còn cao hơn cả chi phí cho nhà thiết kế lúc đầu.
Lựa chọn nhà thiết kế:
- Nên tham khảo lựa chọn giữa các nhà thiết kế. Tốt nhất nên chọn nhà thiết kế am hiểu về phong thủy để tiết kiệm thêm chi phí mời thầy phong thủy. Hoặc nếu không thì hãy trao đổi kĩ vấn đề phong thủy với nhà thiết kế, tránh trường hợp trong lúc thi công lại đưa thầy phong thủy về, rồi lại thay chỗ đặt nội thất, đục ống nước, ổ điện… dẫn đến chi phí phát sinh.
- Nếu chủ nhà thay đổi bản vẽ theo ý thích, hay thay đổi 1 chi tiết nào đó trên bản vẽ thiết kế thì chi phí cho những lần chỉnh sửa cũng sẽ tăng lên. Do đó chủ nhà cần phải biết mình thích gì và nói rõ ràng ý thích của mình cho nhà thiết kế, tránh sửa tới, sửa lui nhiều lần.
Các lưu ý đối với việc thiết kế nhà:
Khi thiết kế nhà, có một số lưu ý quan trọng bạn nên xem xét. Dưới đây là một số gợi ý để bạn bắt đầu:
- Xác định mục đích sử dụng: Trước khi bắt tay vào thiết kế, hãy xác định rõ mục đích sử dụng của ngôi nhà. Đây có thể là một gia đình sống, văn phòng làm việc, khách sạn, hay bất kỳ mục đích nào khác. Mục đích sử dụng sẽ ảnh hưởng đến bố trí, không gian và các yếu tố khác của kiến trúc.
- Phân tích môi trường xung quanh: Đánh giá môi trường xung quanh nơi xây dựng nhà để tận dụng tối đa các yếu tố tự nhiên. Hướng nhìn, ánh sáng mặt trời, hướng gió và cảnh quan đều cần được xem xét để tạo ra một không gian sống thoáng đãng và thoải mái.
- Lựa chọn vật liệu xây dựng: Chọn vật liệu xây dựng phù hợp với kiểu kiến trúc và mục đích sử dụng. Cân nhắc các yếu tố như bền vững, tiết kiệm năng lượng, khả năng chống chịu thời tiết và tính thẩm mỹ. Bạn có thể sử dụng gỗ, bê tông, thép, kính và các vật liệu khác tùy thuộc vào yêu cầu của bạn.
- Tối ưu hóa bố trí không gian: Thiết kế không gian nội thất và bố trí phải linh hoạt và tiện ích. Hãy xem xét việc tạo ra các khu vực chức năng riêng biệt như phòng ngủ, phòng khách, phòng bếp và phòng làm việc. Đảm bảo có đủ không gian lưu trữ và để di chuyển trong nhà.
- Đảm bảo an toàn và tiện nghi: Bảo đảm rằng thiết kế nhà của bạn đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn và tiện nghi. Hãy xem xét các yếu tố như hệ thống điện, hệ thống thoát nước, hệ thống thông gió và hệ thống bảo vệ chống cháy. Đảm bảo có đủ điểm điện, ổ cắm và các tiện ích khác để đáp ứng nhu cầu sử dụng hàng ngày.
- Khả năng mở rộng và tuỳ chỉnh: Xem xét khả năng mở rộng và tuỳ chỉnh trong thiết kế. Cuộc sống và nhu cầu thay đổi theo thời gian, vì vậy hãy để lại sự linh hoạt để tương thích với các thay đổi trong tương lai. Hãy xem xét các khu vực tiềm năng để mở rộng hoặc thay đổi sử dụng.
- Tận dụng ánh sáng tự nhiên: Thiết kế nhà với ý thức về tận dụng ánh sáng tự nhiên. Hãy đảm bảo có đủ cửa sổ và kính để cho ánh sáng mặt trời chiếu vào trong nhà. Điều này không chỉ tạo ra không gian sáng tự nhiên mà còn giúp tiết kiệm năng lượng.
- Thẩm mỹ và phong cách: Cuối cùng, hãy xem xét yếu tố thẩm mỹ và phong cách của ngôi nhà. Lựa chọn một phong cách kiến trúc phù hợp với sở thích và cá nhân của bạn. Tạo ra một không gian đẹp mắt và thể hiện cái tôi của bạn.
Đây chỉ là một số lưu ý cơ bản trong quá trình thiết kế nhà. Tùy thuộc vào yêu cầu cụ thể và tình huống của bạn, có thể có những yếu tố khác cần xem xét.
Giai đoạn 3 – Giai đoạn thi công
Sau khi đã có bản thiết kế, thi công ngôi nhà là một bước vô cùng quan trọng, tiết kiệm được hay không phụ thuộc nhiều nhất vào bước này.
Chọn nhà thầu thi công:
- Nên tham khảo nhiều nhà thầu trước khi giao lòng tin và ngôi nhà của bạn. Một điều cần lưu ý là giá cả rẻ lúc đầu chưa chắc là tiết kiệm về sau. Bởi có thể chi phí sửa chữa cho ngôi nhà của bạn có thể cao hơn so với chi phí trả cho nhà thầu uy tín ban đầu. Để đánh giá nhà thầu bạn cần tổng hợp từ nhiều nguồn. Một trong những nguồn đó chính là việc kiểm tra các công việc thực tế mà nhà thầu đã thực hiện. Bạn có thể yêu cầu nhà thầu đưa đến tham quan một số công trình tiêu biểu có phong cách và quy mô gần giống yêu cầu của bạn. Bạn hãy trực tiếp hỏi chuyện các chủ nhà cũng như quan sát tỉ mỉ căn nhà đó nhằm rút ra nhận định của riêng bạn. Bên cạnh đó hãy yêu cầu nhà thầu đưa ra phương án thi công công trình và phương án điều động nhân công theo tiến độ. Phương án cần tính đến các điều kiện thực tế (hiện trường công trình, đường vận chuyển vật liệu…).
- Bạn cần thoả thuận với nhà thầu tiến độ thời gian chi tiết của từng hạng mục công việc. Tất cả nhà thầu đều phải lập bảng tiến độ công trình chi tiết và yêu cầu vật liệu từng thời điểm. Bảng tiến độ này sẽ là căn cứ để chủ nhà kiểm tra đôn đốc và hai bên tiến hành quyết toán theo hạng mục công việc thực hiện. Thông thường với dạng nhà phố đơn giản, điều kiện thi công thuận lợi thì quá trình thi công thường kéo dài trong 5 tháng. Nên thỏa thuận với nhà thầu về thời gian giao nhà tránh chi phí phát sinh do việc kéo dài thời gian thi công.
- Bạn cũng cần phải biết có bao nhiêu nhóm nhân công tham gia quá trình xây nhà để thương lượng và định giá với nhà thầu được dễ dàng hơn.
Chọn hình thức thi công:
Có thể chia việc thi công ra hai hình thức: thuê chủ thầu xây dựng theo hình thức trọn gói (một gói tổng thể hoặc nhiều gói nhỏ như nề, điện, nước, cửa…) và chủ nhà tự làm tổng thầu, lo vật tư và tự thuê thợ trả khoán hoặc công nhật. Mỗi hình thức có ưu và nhược điểm riêng, phù hợp với từng đối tượng.
- Cách chủ nhà tự làm tổng thầu: lo vật tư và thuê nhân công đòi hỏi chủ nhà phải có thời gian bám công trình, có kiến thức nhất định về trình tự, yêu cầu xây dựng để công việc được trôi chảy. Ví dụ như chủ nhà phải biết khi nào làm việc gì, mua vật tư ra sao, nếu không, công việc sẽ chồng chéo lên nhau, cản trở lẫn nhau. Như việc mua vật tư, nếu mua các vật tư cần bảo quản tốt như vât liệu điện, nước (sen, vòi…) quá sớm mà không có điều kiện bảo quản tốt sẽ dễ bị hư hỏng, thậm chí mất mát. Hoặc trình tự thực hiện các hạng mục như chưa xong hết các phần việc trên mái, tường đã lát nền thì sẽ dẫn đến hư hại nền nhà. Tóm lại cách này sẽ tạo ra sức ép rất lớn cho chủ nhà thiếu kinh nghiệm. Dân gian thường cho là cách này sẽ tiết kiệm được chi phí và nhà sẽ theo ý mình nhưng thực tế không hẳn như vậy. Với những lý do nêu ở trên, thi công theo cách này nhiều khi sẽ có giá thành xây dựng rất cao.
- Cách thi công kiểu chìa khóa trao tay: giao khoán sản phẩm cho một chủ thầu xây dựng hoặc chia thành nhiều gói nhỏ giao cho từng chủ thầu nhỏ như nề, điện nước, cửa, sắt…Nếu giao cho một chủ thầu, chủ nhà sẽ “nhàn” do không phải sắp xếp, tính toán. Tuy nhiên chất lượng sẽ khó kiểm soát. Để hạn chế việc khó kiểm soát chất lượng, cần làm rõ với chủ thầu về đơn giá (thường theo m2 xây dựng) gắn liền với quy cách, chất liệu và tiến độ. Ví dụ như cần làm rõ loại gạch xây, mác vữa, loại sơn, bả, chủng loại sắt thép. Một số thiết bị rời, có tiêu chuẩn như vệ sinh, bếp, vòi, chậu thậm chí gạch ốp lát chủ nhà có thể tự mua khá đơn giản ở các trung tâm vật liệu xây dựng theo khả năng tài chính và ý thích của mình. Nếu chia làm nhiều chủ thầu nhỏ thì chủ nhà phải điều tiết tiến độ thi công của các “cánh thợ” này cũng như giải quyết xung đột về quyền lợi của họ. Chuyện thường xảy ra là thợ xây và thợ điện nước hay tranh cãi về chi phí trát phần đục ra để chạy đường điện, đường nước. Chủ nhà nên phối hợp các cánh thợ để họ làm việc với nhau với tinh thần xây dựng, không cản trở nhau gây ảnh hưởng đến ngôi nhà của mình.
Chọn vật liệu xây dựng:
- Dự kiến toàn bộ các chủng loại vật liệu sẽ sử dụng bằng việc yêu cầu nhà thiết kế cung cấp một bảng “Danh mục vật tư”. Đi tham khảo giá của từng loại vật liệu mà mình dự định mua từ cái kệ kính hay hộp giấy trong
